Tôi đã đi vào lịch sử giáo dục VN như thế nào?!

Tôi sinh ra phải thời (giáo dục) rối ren, lớn lên gặp lúc (thi cử) loạn lạc nên bây giờ nghĩ lại thấy mình từng là chuột bạch khá nhiều. Đổi lại, do là chuột bạch nên mình cũng được biết một số thứ mà những đứa không là chuột bạch không thễ biết. Âu cũng là bù trừ.

Sau khi biết đậu được vào Lê Hồng Phong là tôi đã phổng mũi lắm rồi. Sau đó khi lên trừơng lấy kết quả thi và đơn xin nhập học thì được phát kèm cái thông báo thi vào lớp chuyên. Cha mẹ ơi, học trường làng, thi vô LHP số đỏ lắm mới đậu, làm gì có ước mộng cao xa thế. Có điều, năm đó tự dưng nhà trường nảy ra thêm ý định mở lớp chuyên Hoá và chuyên Sinh (trước đó chỉ có Toán Lý với Văn, Anh thôi). Xét thấy những biểu hiện của mình khi thi tuyển môn Toán không ra gì, tôi chẳng có ý định mon men môn Toán. Môn Lý thì sau khi thấy mấy cái đề thi tuyển mấy năm trước tôi cũng dẹp luôn ý định vì chẳng biết làm bất cứ cái gì trong đó. May mà môn Hoá lần đầu tuyển sinh nên tôi không có gì để mà đọc để sợ, nếu không thì chắc cũng bỏ luôn không thi lớp chuyên làm gì. Thêm nữa, thi vô lớp chuyên coi như là quyền lợi thêm cho dân hệ A, chứ hệ B đâu có được thi. Vì vậy, cứ đi thi, có mất mát gì đâu mà sợ, dù gì thì cũng đã đuợc đặt chân vô trường rồi mà.

Tôi thi với tinh thần "học hỏi là chính", như Việt Nam mình dự vòng loại World Cup ấy. Làm bài cũng lam nham, nói chung tất cả những gì tôi được thầy dạy trong trường thì tôi làm được hết, còn những gì chưa từng nghe nói tới bao giờ thì bỏ. Dĩ nhiên là tôi chẳng có sáng tạo hay thông minh đột xuất gì trong khi thi để có thể tránh được mấy cái bẫy trong đề (mà mãi về sau mới được học). Nói chung, thi xong thì tôi chả để ý gì, về nhà đi chơi luôn. Vả lại lúc đó nhà trường đòi phải nộp bản sao giấy khai sinh, mà mẹ tôi thì không còn giữ bản nào. Thế là tôi lon ton một mình đạp xe về chỗ bố mẹ làm khai sinh cho tôi hồi xưa để xin trích lục lại (không phải nơi nhà tui đang ở, nhưng may mà cũng chỉ cách có 5 cây số). Đến nơi thì được chỉ đi về huyện. Về phòng tư pháp huyện rồi thì lại bị bắt phải làm đơn thì mới được cấp.Thế là tôi lại lóc cóc đi về, tự viết đơn rồi lại đem nộp. Công nhận hồi đó mười lăm tuổi mà sao tôi độc lập thế không biết. Dạo đó ông nội tôi bệnh nặng cho nên ba tôi không rảnh, mẹ tôi thì chả biết đi xe, kể cả là xe đạp, anh tôi thì chỉ hơn tôi có 1 tuổi, thế nên tôi tự làm là phải rồi.

Thú thật là gần ngày có kết quả tôi cũng muốn biết mình được mấy điểm, chứ chẳng trông gì đậu. Vậy mà tôi lại đậu, hình như hạng 23 trên 28 đứa được tuyển hay sao ấy. Công nhận lúc nào cũng chót bảng hết. Điểm của tôi với điểm của đứa hạng nhất (là Mesmer bây giờ) cách nhau 1 cây số luôn. Nhưng kệ, nhằm nhò gì, từ lúc đó tôi thấy mình oai gấp đôi.

Vì là dân trường làng, đùng một cái vô học chung với dân xịn của thành phố cho nên tôi chới với suốt hai năm đầu. Cái trường LHP giờ nghĩ lại thấy cũng chẳng phải hay ho gì cho cam. Tuyển toàn dân giỏi, vào đó chúng nó lại cắm đầu cắm cổ đi học thêm nên trong lớp thầy cô chả dạy dỗ gì nhiều. Mà chương trình thì toàn dạy trước so với trường ở ngoài. Chương trình lớp 11 đem xuống dạy lớp 10, còn chương trình lớp 12 thì cho 11 học, để dành thời gian cho lớp 12 luyện thi. Mà sách học thì là sách riêng, cho bài tập một trời luôn, bài nào bài nấy toàn lấy trong bộ đề thi đại học không. Thầy cô vô lớp thì lớt phớt lớt phớt, làm sao mà tôi biết làm, mà có làm thì cũng chẳng xuể. Nói tới đây mới nhớ ông thầy dạy Toán năm lớp 10, cái phần xét dấu nhị thức là phần cơ bản nhất của Toán lớp 10, vậy mà ổng viết lên bảng cái nhị thức rồi ổng hỏi bên này dấy gì bên này dấu gì, cái đám bạn trong lớp chúng nó đã học thêm hết rồi nên nhao nhao trả lời. Thế là ổng bảo biết hết rồi he, vậy khỏi nói nữa nha. Mẹ ơi, cứ vậy không, làm tôi chả biết được gì hết. Năm đó vừa điểm chùa vừa điểm copy, tôi mới được chưa tới 6 phẩy môn Toán. Dã man gì đâu. Xấu hổ với cái đám bạn học cấp 2 nữa chứ. May mà lên lớp 11 đỡ hơn một tí, còn lên 12 thì do học hết rồi nên chỉ chơi là chính.

Trở lại môn Hoá, lúc mới học lớp 10 tôi cũng bị lao đao. Lớp có hai thầy dạy. Cách giảng của thầy Hồng thì tôi không hợp hay sao mà tôi không hiểu gì hết, làm bài thì không được. Thậm chí thầy có lần còn phải cho tôi làm bài kiểm tra lại vì học chuyên Hoá mà làm không được, điểm thấp quá chừng. Rồi thầy méc mẹ tôi khi họp phụ huynh nữa, làm mẹ tôi cũng xanh mặt vì lo tôi học không nổi. Bù lại tôi hợp với cách dạy của thầy Thọ vô cùng, thầy nói gì là tôi nhớ nấy, về nhà chẳng cần học bài. Đến bây giờ tôi vẫn còn nhớ nhiều thứ mà thầy dạy từ hồi xưa lắc đó. Năm lớp 11 thì cô Nguyệt dạy cùng thầy Thọ, tôi cũng hợp luôn nên cất cánh từ đó. Năm lớp 12 thì do là chuyên Hoá nên lớp tui được cơ cấu cho đi thi học sinh giỏi quốc gia với số lựợng áp đảo: bảy trên mười đứa trong đội tuyển của thành phố, trong đó thằng Phúc, Mesmer và tôi cùng 1 thằng khác đựơc trường cử thẳng vào sau khi qua một lần kiểm tra nội bộ, không thi loại thành phố như mấy người khác. Tôi biết là khi thi nội bộ, điểm của tôi thấp hơn một hai đứa khác trong lớp. không hiểu sao thầy Thọ lại tin tôi mà cho vào thẳng. Mấy tháng sau đó, những đứa trong đội tuyển chỉ đi học luyện gà, tất cả mọi môn khác trong lớp đều được miễn, điểm kiểm tra thì lấy của đứa cao nhất lớp. Công nhận thời gian đó sướng gì đâu, có khi tôi được cho nghỉ học luyện thi mà tôi cũng chả thèm vào học mấy môn khác.

Tôi đi thi cũng theo truyền thống những lần trước, làm bài được hơn một nửa. May mà cuối cùng tôi cũng có giải, mặc dù là điểm của tôi cũng lại gần bét trong số những đứa đoạt giải ba. (Thằng Phúc với Mesmer cao hơn, Mesmer sau đó còn thi International Olympic). Tôi thì chỉ tới đó là hết mức rồi, nhưng có hề gì, vậy là tôi không phải thi đại học.

Mặc dù thế, tôi vẫn phải thi tốt nghiệp. Năm đó là năm cuối thi tốt nghiệp trung học có 5 môn, từ năm sau đó là 6 môn. Tôi quen thói ăn chơi nhởn nhơ nên chả học vào gì cả. Toán, Hoá thì không cần học, Anh văn thì chả biết học gì, Văn Sử thì học bài thuộc lòng ngán ngẩm.Gần tới ngày thi thì lại có đứa bạn bảo là biết đề trước do có bà con mua đề từ Bộ (công nhận lúc đó làm biếng nên cả tin), thế là học theo tủ. Tới ngày thi đầu môn Văn trật lất tủ. Do cái đề có câu hỏi 3 điểm về tiểu sử của cái thằng cha Nhi nhốp lốp gì đó của Nga tôi đâu có biết , cho nên tôi chọn cái đề 10 điểm phân tích truyện Mùa lạc. Hôm lớp học truyện đó thì tôi không đi học, nhưng may mà tôi có đọc truyện đó hơn 1 năm trước (tôi thường lấy sách văn của anh tôi học ra đọc hết truyện trong đó). Thế là nhào vào tán láo, có điều là tôi cứ nhớ mang máng nội dung nên tôi lần lượt cho chị Đào chết chồng, rồi chết con, rồi lại chết thêm đứa nữa cho nó quằn quại. (thật ra chị ta chỉ có 1 con thôi). Sau này tôi nổi tiếng cũng vì cho chị Đào có thêm một đứa con.

Thấy bể tủ, tôi sợ quá về nhà tối học cấp tốc môn Sử nếu không thì dễ bị điểm liệt. Gấp quá làm sao học hết đựơc, cho nên có 72 câu thì tôi chỉ học có phần thế giới mười mấy câu đầu, để chắc chắn có 3 điểm cho khỏi liệt, còn thì nhờ Toán với Hoá kéo qua. May mà khi thi cái câu hỏi về phần Việt Nam lại là câu đầu trong bộ đề cho nên tôi đã có học trước khi biết tủ, nếu không thì chắc cũng tiêu tùng.

Và tôi tốt nghiệp trung học xếp loại trung bình. Lúc đót tôi tự cảm thấy hết sức nhục nhã, còn mọi người xung quanh thì đâu có biết. Họ chỉ biết tôi được tuyển thẳng vào đại học do cái giải quốc gia hạng bét kia chứ có biết đâu tôi tệ thế nào. Có điều mà bây giờ tôi tự hào, đó là tôi là người đã tác động làm cho Bộ Giáo dục phải điều chỉnh lại các quy định. Ngay năm sau đó, Bộ ra thông báo nếu muốn tuyển thằng đại học thì phải tốt nghiệp trung học loại khá trở lên. Hê hê, thế là tôi đã đi vào lịch sử của giáo dục Vịệt Nam với tư cách là người cuối cùng (nếu không phải là duy nhất) được tuyển thẳng vào đại học với bằng tốt nghiệp trung học loại trung bình. Tự hào không thể tả.