Hu hu, nhà tui cách cái chỗ này có 2 km đường ... mùi bay

Bãi rác Đa Phước bốc mùi ba cây số!

Đến nay, khu xử lý rác Đa Phước tiếp nhận rác chưa đầy bốn tháng, nhưng hàng trăm hộ dân thuộc hai ấp 1 và 2, xã Đa Phước, Bình Chánh đã phải kêu trời vì mùi hôi thối suốt ngày đêm, trái ngược hẳn với tuyên bố trước đây của chủ đầu tư và cơ quan chức năng: công nghệ hiện đại của Mỹ không ô nhiễm

6h, xe tập trung trước bãi rác lên tới gần trăm chiếc. Ảnh: Phan Thành Quang

Thảm hoạ mùi rác

Dù cho đã có một số cải thiện là từ 28.1, bãi chỉ còn tiếp nhận 1.800 tấn/ngày (giảm 1.200 tấn/ngày), tăng cường phun chế phẩm khử mùi, lấp đất và rửa đường nhưng đến những ngày qua, mùi hôi thối tại khu vực xung quanh bãi rác vẫn nồng nặc.

Mới đến đầu đường rẽ vào khu xử lý rác, mùi hôi thối đã xộc thẳng vào mũi mỗi khi có cơn gió thổi qua. Ông Trần Văn Cu, người ấp 1 kể: “Mấy hôm nay đã đỡ rồi, chứ mấy ngày tết, không thể thở nổi”.

Dọc con đường vào bãi, hai bên đường mùi nước rỉ rác lờm lợm. Anh Trần Quang Vinh cho biết, mỗi ngày, hàng trăm xe rác đậu ngoài đường chờ đến lượt vào đổ, nước rỉ rác chảy khắp. Khiến mỗi sáng, không còn ai dám ra đường tập thể dục.

Theo ông Đỗ Kim Lang, trưởng ấp 1, mùi hôi vẫn chưa giảm mấy, suốt ngày đêm. Chỉ có buổi trưa đứng gió là bớt mùi, những giờ khác, thối đến mức ngửi gì cũng thấy thối. Đóng kín cửa vẫn nghe mùi, dù nhà ông Lang cách khá xa bãi rác. Ông Lang cho biết, nhiều người đã nghi ngờ về công nghệ xử lý rác ở Đa Phước vì mới chỉ tiếp nhận rác được vài tháng, mà hiện tượng ô nhiễm đã xảy ra, chưa kể nếu không xử lý, nước rỉ rác sẽ làm ô nhiễm nguồn nước nuôi trồng, sinh hoạt của cư dân hai ấp...

Trong nhiều cuộc tiếp xúc cử tri mấy tháng qua, chuyện mùi hôi của rác đã thành nỗi bức xúc chính của cử tri nơi này. Từ chuyện bà bán quán cà phê dọc đường thấy xe rác chạy đến là vội vàng đóng cửa không bán cho tài xế vì sợ nước rỉ làm thối quán đến chuyện một cô giáo mầm non đi kiểm tra quần của hơn 20 cháu học sinh vì thấy thối quá, tưởng có cháu nào ị bậy… Tại trường mẫu giáo ấp 2, một số cháu đã có triệu chứng viêm đường hô hấp, có phải do ảnh hưởng mùi thối hay không?

Nhân viên gác xe: mỗi lượt ba xe vào bãi rác. Ảnh: Phan Thành Quang

Vì sao?

Để ngăn chặn sự cố về mùi gây khó chịu cho người dân, những ngày qua, công ty Môi trường đô thị TP.HCM và công ty TNHH xử lý chất thải rắn Việt Nam (đơn vị chủ đầu tư khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước), đã tiến hành rửa đường, phun xịt và lấp đất. Thế nhưng dường như mùi hôi vẫn không giảm đáng kể, gây khó chịu cho người dân sống xung quanh.

Nhiều năm trước, khi dự án xử lý rác được cấp phép và xây dựng, ông David Dương, chủ đầu tư dự án, khẳng định bãi rác Đa Phước là bãi rác sử dụng công nghệ tốt nhất của Hoa Kỳ, không để lại hậu quả về môi trường nước, không khí, mùi... Nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, việc vận hành chôn lấp thực hiện không được tốt như chôn lấp tại khu vực tạm, được bao quanh bằng nhựa nhưng chưa có hệ thống thu gom nước rỉ rác. Việc vận hành tại bãi đổ như san ủi, dầm nén, phủ bạt cũng chưa tốt... Hệ thống nước rỉ rác khi thì được mang đến nơi khác nhờ xử lý hoặc lưu lại hồ chứa chứ chưa được xử lý theo từng đợt. Vài ngày đầu khi bãi rác bắt đầu hoạt động, công ty có chở nước rỉ rác đi nhờ nơi khác xử lý. Nay đã chứa vào hai hồ, chờ gom đủ nước rỉ rác mới xử lý. Cũng theo công ty, hệ thống xử lý nước rỉ rác hiện nay đang vận hành chỉ là hệ thống tạm thời, còn hệ thống chính thức (giá khoảng 11 triệu USD) chưa được lắp đặt.

Giải thích nguyên nhân nảy sinh sự cố rác bốc mùi hôi thối làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân, ông Nguyễn Trung Việt, trưởng phòng quản lý chất thải rắn (sở Tài nguyên và môi trường) cho biết, trước đây, chủ đầu tư dự kiến đến cuối tháng 11.2007, Đa Phước có thể tiếp nhận đủ 3.100 tấn rác/ngày như kế hoạch. Nhưng họ đã xây dựng công trình không kịp tiến độ. Khu xử lý rác Đa Phước hiện còn một số hạng mục công trình chưa hoàn thành.

Ngoài trạm xử lý nước rỉ rác và trạm trung chuyển cho bãi chôn lấp rác, nhà máy làm phân compost và nhà máy phân loại cũng chưa được xây dựng xong. Từ đây đến tháng 8.2008, nhà đầu tư phải thực hiện xong. Chỉ đến lúc ấy, công trình “Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước” mới hoàn thiện, sẵn sàng cho công suất 3.000 tấn/ngày.

Vậy là người dân nơi này còn phải sống với mùi thối ít nhất thêm sáu tháng nữa?

Doãn Khởi (SGTT)

Ngay từ khi tui đọc cái tin sẽ cho xây bãi rác ở chỗ này là tui đã nói là bộ khùng hay sao mà làm vậy rồi. Nhưng lúc đó tui đã đi Nhật rồi, vả lại sau đó chuyện cứ trầy trật kiểu gì đó cho nên không làm liền, tui cũng quên luôn. Mãi về sau này khi tui trở về rồi đi tiếp thì dự án đó mới triển khai lại. Báo chí (hừ, lại báo chí, sao tui thù tụi nhà báo vô lương tâm và ngu dốt thế) chúng nó hùa vào khen lấy khen để cái công nghệ xử lý rác kiểu Mỹ (mấy đứa nhà báo này nó có biết gì về chuyện rác rến tui chết liền á, đến lấy phong bì với tài liệu do bọn công ty quảng cáo rồi về cứ thế mà chép y xì thôi.

Tui nói thiệt là trong chuyện này có cả một lũ vô lương tâm hơn cả bọn nhà báo. Ai cũng biết là bãi rác thì tối kỵ đặt ở mấy chỗ đất yếu, trũng, ngập nước, gần sông rạch vậy mà cái bãi này nó có đủ hết mấy cái yếu tố đó luôn á. Đất chỗ này là đất sình luôn á, hồi xửa hồi xưa tui có lần đi móc còng ở đó nên tui biết mà. Đất thì nhão nhoét. Xung quanh toàn là rạch không hà. Vậy mà các vị quy hoạch nỡ nào đem cái bãi rác ịn vô đó chứ. Mà mấy chuyên gia tư vấn cho các đó cũng không có ý kiến ý cò gìhết là sao hả trời. Đem cái quy chế về bãi chôn lấp của Bộ Xây dựng mà coi thì cái vị trí này nó bị loại ngay từ vòng gửi xe chứ khỏi lộn xộn. Còn không thì mấy cuốn sách cơ bản về bãi rác nó cũng nói hà rầm.

Nhưng mà thành phố thì không còn đất nữa, mấy chỗ khác thì giá cao quá khó mà đền, rồi thì gần khu dân cư đông đúc quá ... nên cuối cùng các vị lãnh đạo vẫn cho xây cái bãi rác tại cái khu đất sình đó. Hồi đọc được cái bản báo cáo khả thi của bãi tui cũng lấy làm rụng rời luôn. Công nhận bên đầu tư chịu chi thấy ớn. Sẵn sàng đóng bấc thấm khắp nơi đặng hút hết nứơc ra cho cái mặt ruộng nó dẻ xuống. Hồi học cơ học đất tui lê lết mới qua nên cũng không dám lạm bàn cái vụ này lắm. Nhưng mà tui biết cái công nghệ đó nó tốn tiền lắm á, làm vậy mà tới nơi tới chốn đàng hoàng thì có mà chết tiền.

Rồi khi cái bãi chưa hoàn thành xong mà vẫn đem rác vô đổ do cái bãi Phước Hiệp nó bị lún sạt gì đó thì tui thấy hỡi ơi rồi. Cái kịch bản này nó không chỉ mới lần đầu.Sau khi cái bãi nó nhận rác vài tuần thì tui hỏi nhà tui là có thấy gì không thì đã nghe phàn nàn là mùi nó bay tới chỗ nhà tui rồi. Mà tui cũng biết là sẽ tới ngày đó thôi. Ngay hôm đó cái bọn báo Thanh Niên ( http://www1.thanhnien.com.vn/Kieubao/2007/7/21/214028.tno) tương lên một bài ca ngợi cái bãi công nghệ Mỹ chăm phần chăm với lại kinh nghiệm xử lý rác ở Mỹ của nhà đầu tư mà tui muốn nổi sùng. Bà mẹ nhà nó. Tui nói thiệt chứ cái dân nhà mình hay có cái tật sính đồ ngoại. Mỹ thì Mỹ chứ, tui nói thiệt chứ tui thách luôn cả cái ông George Tchobanoglous (ông này là cái ông viết cuốn Solid Waste Management mà tất cả các vị làm về rác đều đọc á) ổng qua VN cũng bó tay nữa chứ đừng nói là một cái công tynhỏ tí chuyên đi thu gom tái chế rác bên Mỹ (hông có vận hành bãi rác đâu à nha).

Mới nhận rác có hơn hai tháng mà đã vậy. Đường dài còn nhiều thứ kinh dị hơn. Sắp tới sẽ là bãi lún, sạt lở, rồi thì mùa mưa tới nước rỉ rác sẽ tràn bờ rồi thì nước rác thấm xuống đất, mà cả vùng đó bây giờ đang xài nước giếng khoan không hà. Cái nhà máy xử lý nước rĩ rác theo công nghệ Mỹ nó mà chạy được với cái nước rỉ rác ở Việt Nam thì tui chắc là sẽ đề nghị công ty đó đi xin giải Stockhom Water Prize (tương đương Nobel cho ngành nước á). Tóm lại là tất cả mọi chuyện xảy ra ở Phước Hiệp sẽ lại xảy ra ở gần nhà tui cho dù cái bọn nhà báo với chính quyền thành phố có lăng xê cái bãi đó kiễu gì đi nữa.

Trời ơi, tui thương nhà tui quá, tui thương bà con hàng xóm của tui quá. Tui thù bọn có chức có quyền mà vô lương tâm quá. Tui thù bọn nhà báo nói láo ăn tiền quá (trừ cái báo SGTT ra nghen, tui thấy báo này khá được). Tui nói thiệt, tui cầu trời cho dân tình ở đó nổi điên lên, chận đường vô bãi rác như dân ngoài Hà Nội từng làm ở bãi Sóc Sơn hay dân Hải Phòng mấy năm trước làm cho cả hai thành phố loạn lên vì rác không biết đổ đâu. Vẫn biết là chuyện bãi rác mà thơm tho là chuyện không tưởng, nhưng dân xóm tui không có tội lỗi, không có lý do gì để phải cắn răn chịu đựng cho cả cái thành phố hết. Như vậy là không công bằng.

Hu hu, nói lu loa vậy chứ giờ tui cũng bó tay chả biết làm thế nào. Chắc là gom góp ít tiền rồi kêu nhà tui dọn nhà đi chỗ khác ở quá. Mà tiền đâu?! Ước gì tui đang ở nhà. Tui sẽ xách động hàng xóm (mà không ai nghe theo thì tui làm môt mình) đem bàn ghế tủ giừơng chắn giữa đường vô bãi rác cho tới chừng nào giải quyết xong cái vụ ô nhiễm thì mới thôi. Biết đến chừng nào thì dân Nam nhà mình mới có ý thức phản kháng vì quyền lợi chính đáng của mình nhỉ!?